عید
رمضان آمد وماه رمضان رفت!
ماهی که سحرهایمان با نجوای الهی می‌گذشت و مشغول به خواندن دعای سحر و ابوحمزه ثمالی بودیم، ماهی که آمار جرم‌های اجتماعی به پائین ترین حد خود رسیده بود و همه اقوام به یکدیگر نزدیک تر شده بودند و در موقع افطار همدیگر را دعوت و با هم ملاقات می‌کردند و بالاخره ماهی که اولش رحمت، وسط آن مغفرت و آخرش رهایی از آتش بود.
بهترین شب‌های عمرمان و با ارزش ترین آنها که از هزار سال برتر است، یعنی شب قدر در این ماه بود و همه ما از آن‌‌ان‌شاء الله به بهترین وجه استفاده کرده و درد و دل‌های خود را با خدا بیان کرده و در درگاه او از گناهان خود عذر خواهی کرده و توبه کرده ایم و در آن شب‌ها یک قرار‌هایی با خدای خودمان برای ادامه مسیر زندگی گذاشتیم.
بعضی از علماء، رمضان را اولین ماه از سال جدید قرار داده اند و بعض دیگر گفته اند که محرم اولین ماه سال جدید است ولی احتمال دارد ماه رمضان، اولین ماه از سال به لحاظ اعمال عبادى باشد و بدین جهت بر اوقات دیگر برترى دارد (به مقدمه‌ى جلد اول کتاب اقبال الاعمال رجوع شود.)
باقی ماندن در راه مستقیم به وسیله تقوا
خداوند در قرآن خطاب به مسلمانان می‌فرماید:
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ»(بقره، 183)
ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.
خداوند در این آیه یکی از اهداف روزه را رسیدن به تقوای الهی می‌داند، تقوا یعنی مواظبت کردن از خود و حرکت کردن در مسیر درست و صراط المستقیم.
مومنین که به برکت رمضان با قرآن و دعا انس پیدا کرده اند، مسیر حق را یافته و به وسیله تقوا در این راه حرکت می‌کنند و موظف به حفظ این تقوا در دیگر ماه‌های سال بوده تا از راه مستقیم منحرف نشوند.
طهارت جان و دل
دل و قلب انسان گاهی به وسیله بعضی از پلیدی‌های دنیا، زلالیت و شفافیت خود را از دست می‌دهد و زنگار می‌زند که باعث دیده نشدن آیات الهی در انسان و انکار آنها می‌شود که مقدمه جهنمی‌شدن است.
همانگونه که خداوند در سوره مطففین به آن اشاره کرده و فرموده:
« کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِمْ مَا کَانُوا یَکْسِبُونَ (14) کَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ یَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ (15) ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصَالُوا الْجَحِیمِ»
چنین نیست که آنها می‌پندارند، بلکه اعمالشان چون زنگاری بر دلهایشان نشسته است! چنین نیست که می‌پندارند، بلکه آنها در آن روز از پروردگارشان محجوبند! سپس آنها به یقین وارد دوزخ می‌شوند!
همچنین پیامبر صلوات الله علیه وآله در روایتی به این مطلب اشاره و راهکار برطرف نمودن این بیماری را ذکر نمودند:
«قالَ رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله: إنّ هذهِ القُلوبَ تَصدَأُ کما یَصدأُ الحَدیدُ إذا أصابَهُ الماءُ. قیلَ : و ما جَلاؤها؟ قالَ: کَثرَةُ ذِکرِ المَوتِ، و تِلاوَتِ القرآنِ»
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: همچنان که آهن اگر آب به آن رسد زنگ مى زند، این دل‌ها نیز زنگار مى بندد. عرض شد: صیقل دادن آنها به چیست؟ فرمود: بسیار به یاد مرگ بودن و تلاوت قرآن. (کنز العمّال : 4213)
در این ماه که به وسیله انس با قرآن ، تلاوت کلام پروردگار، آشنائی با معارف و مفاهیم قرآنی؛ زنگارهای دل خود را از بین برده و جان و دل خود را تمیز کرده ایم، باید مواظب باشیم در ادامه سال آنچنان غرق زندگی خود نشویم که دوباره دلمان زنگار بزند بلکه این عاداتت بسیار خوب همچون قرائت روزانه قرآن و ... را ادامه داده تا باعث طهارت جان و دل خود بشویم.
وصل به الله با ترک گناه
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: همچنان که آهن اگر آب به آن رسد زنگ مى زند، این دل‌ها نیز زنگار مى بندد. عرض شد: صیقل دادن آنها به چیست؟ فرمود: بسیار به یاد مرگ بودن و تلاوت قرآن.
یکی از برکات ماه مبارک رمضان انس با ادعیه بود که ما علاوه بر آنکه به وسیله این دعاها، حرفهایمان را با خدا می‌زدیم، نقشه و الگوی زندگی اسلامی‌را می‌خواندیم و یاد می‌گرفتیم.
مسلمان‌ها در تمام زندگی خود همه هم و غمشان نزدیک شدن به خداوند می‌باشد همانگونه که در دعای شریف ابوحمزه می‌خواندیم: «و یا مولای ... موملی و یا منتهی سولی فرق بینی و بین ذنبی المانع لی من لزوم طاعتک»:ای مولای من آرمانم نهایت آرزویم، میان من و گناهی که سد ملازمت در طاعت توست جدایی افکن.
ما در این ماه تمرین کردیم که نهایت آرزویمان رسیدن به خدا باشد و دانستیم که آنچه که مانع این وصلت می‌شود گناه است و تمرین بر ترک آن کردیم و حالا باید این نوع و روش زندگی را ادامه بدهیم تا دوباره در طول سال، زنجیر ارتباطمان با خداوند به وسیله قیچی گناه قطع نشود.
نزدیکی جسم و دل مسلمانان درعید فطر:
یکی از بزرگترین و محترم ترین ایام سال، شب و روز عید فطر می‌باشد که در روایات به این مطلب اشاره شده که درهای رحمت الهی باز است و هرچه از او بخواهند مستجاب می‌کند و به آنها می‌دهد .
در وصف عید فطر ، امام رضا علیه السلام مى فرماید:
«انّما جُعِلَ یَوْمُ الفِطْر العیدُ، لِیکُونَ لِلمُسلِمینَ مُجْتمعاً یَجْتَمِعُونَ فیه و یَبْرُزُونَ لِلّهِ عزّوجلّ فَیُمجّدونَهُ عَلى ما مَنَّ عَلیهم، فَیَکُونُ یَومَ عیدٍ و یَومَ اجتماعٍ وَ یَوْمَ زکاةٍ وَ یَوْمَ رَغْبةٍ و یَوْمَ تَضَرُّعٍ»
خداوند، روز فطر را بدین سبب «عید» قرار داد، تا مسلمانان، مجمعى داشته باشند که در آن روز، جمع شوند و در برابر خداوند، به خاطر منّتها و نعمت‌هایش، به تمجید و تعظیم بپردازند، پس آن روز، روز عید و تجمّع و زکات و رغبت و نیایش است. (وسائل الشیعه، ج 5، ص 141، من لایحضر، ج 1، ص 522)
در این روایت بزرگترین دستاورد عید فطر را اجتماع و همدلی و بخشش به همدیگر ذکر نموده و بیان شده مزد یک ماه عبادت نزدیک شدن قلب و جسم انسانها به همدیگر و تعظیم الهی می‌باشد و این درسی برای ماست که در زندگی اسلامی، انسانها همیشه به همدیگر احترام می‌گذارند و به فکر مشکلات همدیگر هستند و همیشه اجتماع و وحدت خود را برای ساختن جامعه‌‌‌ای اسلامی‌حفظ می‌کنند.
مهمترین وظیفه
خداوند در آیات قرآن یکی از ویژگی مومنین یا مسلمان‌ها را محافظت بر اعمال و عبادات خود ذکر نموده است و کلمه (یُحافِظُون) به کار برده یعنی علاوه بر انجام کار نیک حفظ آن هم لازم است.
کلام آخر:
مهمترین وظیفه‌‌‌ای که ما داریم این است که دستاوردهای عظیم ماه مبارک رمضان و آن قرب و صفای باطنی که به وسیله مناجات و ذکر در این ماه کسب کرده ایم، همه اینها را حفظ نموده، چنانچه گناهانمان همچون آتشی بر خرمن نباشد که همه دستاوردهایمان را سوزانده و چیزی جز حسرت برایمان باقی نگذارد.