وبسایت فرهنگی مذهبی ابن تیهان

توکل به خداوند سبب می‌شود که انسان با خیال راحت و آسوده به امور زندگی خود بپردازد

نخستین و مهم ترین عاملی که در ایجاد پریشانی و نگرانی نقش اساسی دارد، ضعف باور و ایمان به خداوند و وعده‌های اوست.

نگرانی‌های روحی در زندگی

فشار روانی یکی از پر رونق ترین بیماری‌های دوران فعلی است. نگرانی‌های روحی و عقده‌های درونی که منشا رنج‌های مختلف جسم و جان است، از نظر مذهبی و علمی‌درمان پذیر هستند و مبتلایان به این بیماری‌های روحی میتوانند در پرتو اراده مستحکم و تصمیم قطعی، خود را معالجه کنند و بر ناراحتی‌ها و بیقراری‌های خود غلبه نمایند.

روانشناسان روشهایی را برای مبارزه با فشار روانی و نگرانی مطرح کرده اند و دین اسلام هم در طی قرون متمادی موفق شده است میلیون‌ها انسان را در مناطق گوناگون جغرافیائی و از نژادهای مختلف بخود جذب کند و با تغییر سبک زندگی آن‌ها برای زندگی اجتماعی و شخصی آنان قوانین مطلوبی وضع نماید.

افردی که ناخوشی آن‌ها از نگرانی‌های باطنی خودشان سرچشمه گرفته و پیوسته جسم و جانشان به آتشی که در ضمیر خود افروخته اند می‌سوزد، تنها درمانشان ریشه کن کردن اصل مرض است. اینان باید دل‌های خویش را از ناپاکی‌ها و افکار پلید تطهیر کنند و تیرگی‌های بدبینی و بدخواهی را از صفحه خاطر بشویند و در عوض ، خویش را به سجایای اخلاقی و ملکات پسندیده متخلق نمایند و این برنامه، هدف تربیتی مکتب مقدس اسلام است. در این مطلب چهار راهکار برای مقابله با نگرانی‌ها بیان شده است.

راهکارهایی برای مقابله با نگرانی و پریشانی
- تقویت ایمان و باور
نخستین و مهم ترین عاملی که در ایجاد پریشانی و نگرانی نقش اساسی دارد، ضعف باور و ایمان به خداوند و وعده‌های اوست. مسلماً تنها خداوند بعنوان آفریننده انسانها ، از تمام زوایای وجودی انسان آگاه است و درد و علاج او را هم تنها خداوند و برگزیدگان وی می‌دانند، هر چند امکان دارد بعضی از این زوایای وجودی را هم خود بشر پی ببرد، ولی روشن است که علم بشر محدود است و هم درصد خطای بالائی دارد.
یک شخص واقعا متدین، تذلزل ناپذیر است و فارغ از هر دلواپسی و تشویش و برای انجام دادن هر گونه وظیفه‌‌‌ای که روزگار پیش آورد، با خونسردی آماده و مهیاست».

- نماز خواندن
آرام سازی یکی از روش‌های مورد استفاده بعضی از روان درمانگران برای درمان بیماری‌های روانی است و انسان میتواند آن را از راه تمرین بیاموزد. خواندن نماز آن هم پنج بار در روز خود از بهترین برنامه‌های آرام سازی می‌باشد. چرا که نماز یکی از مهم ترین پل‌های ارتباطی با خداوند است و همین مایۀ آرامش انسان و دوری از اضطراب می‌شود. نماز نوعی کمک خواستن از خداوند با آداب مخصوص است.

- تبدیل نگرانی‌ها به عمل
دو چیز است که نگرانی در مورد آنها بی مورد است: یکی حوادثی که برای برخورد با آنها کاری از شما ساخته نیست و دیگری حوادثی که میتوانید برای جلوگیری از آنها کاری صورت دهید. این روشی مطلوب برای روبرو شدن با نگرانی‌هاست. ولی درصورتی که نگرانی باعث شود که دست به کار شوید و کاری صورت دهید، مفید است. تحت تأثیر نگرانی میتوانید بسیاری از مسائل ناراحت کننده را حل و فصل کنید. ولی برای حل و فصل مسائل زندگی نیازی به نگرانی نیست. درصورتی که کاری نتوان صورت داد، در این صورتبا امر اجتناب ناپذیر همکاری کنید.

- توکل کردن به خدا
انسان‌ها مدام به دنبال این هستند که امورشان به نحو احسن پیش برود و همیشه در کارهای خویش به پیروزی برسند. بنابراین برای موفقیت خود دست به هر کاری می‌زنند و از هر کسی که بتواند در موفقیت او موثر باشد، یاری می‌طلبد. در صورتی که تلاش کردن و سپس توکل و واگذاری امور به خداوند سبب می‌شود که انسان با خیال راحت و آسوده به امور زندگی خود بپردازد و از حوادث و سرانجامی‌که برایش رقم می‌خورد مطمئن باشد.

اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ ‌‌‌ای خدا در این روز مرا از پلیدی و کثافات پاک ساز

وَ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ و بر حوادث خیر و شر قضا و قدرت صبر و تحمل عطا کن

وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بر تقوی و پرهیزکاری و مصاحبت نیکوکاران موفق دار

بِعَوْنِکَ یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین و به یاری خود‌‌‌ای مایه شادی و اطمینان خاطر مسکینان.

«دعا» برای رسیدن به کمال است

خواند دعای «مجیر» در روزهای 13، 14 و 15 ماه مبارک سفارش شده است .این نکته را نباید فراموش کرد که دعا تنها برای دست‌یابی به ثواب نیست، بلکه اصل دعا خواندن برای رسیدن به کمال است.

غذاهای حلال در استجابت دعا تأثیرگذار است

«اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ»

در این دعا از خدا می‌خواهیم ما را از کثافات پاک کند. منظور از «کثافات»، چرک گناه و معصیت است. انسان اگر اهل معصیت باشد، بوی بدی به خود می‌گیرد و اگر مؤمن باشد، خوش‌بو خواهد بود. «او یس قرن» هنگامی‌که به ملاقات پیامبر ‌(صلی الله علیه وآله) آمده بود، فضای خانه رسول‌الله ‌(صلی الله علیه وآله) را معطر کرده بود و فردای آن روز که پیامبر (صلی الله علیه وله) به خانه خویش باز گشت، فرمود: «إِنِّی لَأَجِدُ نَفَسَ الرَّحْمَنِ مِنْ جَانِبِ الْیمَن»، یعنی پیامبر (صلی الله علیه وله) رایحه خوش اویس را استشمام کرده بود.

هنگامی‌که انسان گناه و معصیت پروردگار خویش را انجام می‌دهد به تحقیق که آن گناه و معصیت اثر سویی بر ظاهر و باطن آن انسان می‌گذارد به طوری که در روایات است که با انجام هر گناهی لکه سیاهی بر قلب انسان می‌نشیند که آن لکه سیاه با مرور زمان و انجام گناهان بیشتر، افزوده می‌گردد و باعث سیاه شدن دل انسان می‌شود به طوری که دیگر حقایق الهی را نمی‌تواند بشنود و به مخالفت با آنان می‌پردازد، پس انسان برای آن که از آلودگی‌های گناهان پاک و طاهر گردد باید از یگانه پروردگار عالم مدد بجوید و از او بخواهد که گناهان او را بیامرزد تا از آلودگی‌ها نیز خلاصی یابد چرا که تنها با آمرزش و غفران الهی است که انسان از پلیدی‌ها و زشتی‌های گناه پاک می‌گردد و خداوند متعال نیز در قرآن به بندگان خود این‌گونه بشارت می‌دهد: ”قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ ”‌(زمر ،53) یعنی ”بگو از رحمت خداوند نومید نشوید، به راستی که خداوند همه گناهان را می‌بخشد، همانا او آمرزنده و مهربان است.”‌ پس ما نیز در این روز از خداوند می‌خواهیم که ما را جزو توبه کنندگان واقعی از گناهان قرار داده تا از پلیدی‌ها و زشتی‌های گناه که ما را روسیاه درگاهش نموده است، پاک گرداند.

برطرف کردن بوی تعفن روح

در حال حاضر زمانه به گونه‌ای است که طهارت واقعی نداریم و همه چیز شبهه‌ناک است. در طول سال انواع غذاهای حرام و شبهه‌ناک را خورده‌ایم و «ماه رمضان» فرصتی برای شست‌وشوی باطنی است. تناول غذاهای حلال در استجابت دعا تأثیرگذار است.

قرائت قرآن در هنگام سحر، زنگار دل را از بین می‌برد

«الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ»

مراد از این عبارت «کثافات و پلیدی گناه» است، گناه آدمی‌را کثیف می‌کند و دل را زنگار می‌گیرد. برای اینکه زنگار قلب را از بین ببریم باید سحرها قرآن بخوانیم. در روایت آمده است که قلب انسان زنگ می‌زند، همان‌طوری که آهن زنگ می‌زند، پس قلبتان را با استغفار و قرائت قرآن جلا بدهید. همچنین کمک کردن و دستگیری از یتیمان هم زنگار دل را از بین می‌برد.

«وَصَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»

در این بخش از دعا از خدا می‌خواهیم که ما را در برابر قضا و قدر خویش راضی کند. بنابراین از خدا درخواست می‌کنیم که خدایا مرا بر تقدیر خودت صابر قرار بده! مراد از «کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»، قضا و قدر حتمی‌الهی است. هر کس در لوح محفوظ قضا و قدری دارد که نمی‌داند صلاح او در آن امر است.

”صبر در مقابل امتحان الهی”‌

خداوند در قرآن می‌فرماید: ”و لبنلونکم بشیِ من الخوف و الجوع و نقص من الاموال و الانفس و الثمرات و بشران”‌یعنی ”و امتحان می‌کنیم شما را به وسیله‌ای از ترس و گرسنگی و نقصان و ضرر از اموال و خودتان و میوه‌هایتان (در باغ‌ها) و بشارت باد بر صابران”‌ که این آیه نشان دهنده آن است که انسان در تمام مراحل زندگی برای رشد و ترقی و ارزیابی عملکردش امتحان می‌گردد و کسانی در این امتحان پیروز می‌گردند که بر تقدیرات الهی راضی بوده و بر مشکلات و مصائب صبر نمایند.

هنگامی‌که مصیبتی بر آنان وارد شد، بگویند: ”انا لله وانا الیه راجعون”‌ یعنی همه ما برای خداییم و به سوی او باز می‌گردیم”‌ که خداوند نیز در عوض صبر و ایمان آن‌ها در قرآن می‌فرماید: ”أُولَئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ”‌(بقره ،157) یعنی ”آنان گروهی هستند مخصوص به درود و الطاف الهی و رحمت خاص پروردگار و آنان خود هدایت یافتگانند”‌

دل بی‌غم در این عالم نباشد اگر باشد بنی‌آدم نباشد

در این دنیا هر شخصی به میزان خود دارای غم و مشکل است. استادم (مرحوم شیخ علی اکبر برهان) می‌گفت: اگر یک روز گفتی که من غصه‌ای ندارم، بدان که اجلت نزدیک است! سید بن طاووس به فرزندش می‌گوید: پسرم خانه که می‌سازی، بگذار گوشه‌ای از آن خرابه باشد تا بدون غصه و دغدغه نمانی.

یکی از فلسفه‌های روزه ، «تقوا» می‌باشد

«وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی»

در این بخش از دعا از خدا می‌خواهیم که ما را موفق به تقوی کند. تقوا به معنی این هست که اگر کسی از اعمال ما با خبر شود، طوری زندگی کرده باشیم که ناراحت نشویم. ماه مبارک رمضان فرصتی برای تمرین تقوا است.

”تقوا و پرهیزکاری”‌

”ان اکرمکم عندالله اتقکم”‌ یعنی ”به درستی که گرامی‌ترین شما نزد خداوند تقوا پیشه ترین شماست”‌ و برای آنکه ما نزد پروردگار خویش دارای اجر و قربی باشیم باید تقوای الهی را پیشه کنیم که تقوا یک کلام به مفهوم انجام واجبات و ترک محرمات الهی می‌باشد که انسان را به مقام‌های والای دنیوی و اخروی می‌رساند که یکی از آن مقامات این است که انسان تقوا پیشه و پرهیزکار طبق آیه قرآن نزد پروردگار خویش دارای حرمت می‌گردد چنانچه خداوند در تمام امور در دنیا و آخرت او را کفایت می‌کند .

«وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ»

در این بخش از دعا از خدا می‌خواهیم که خدایا ما را با خوبان و ابرار هم‌نشین کند. باید به این نکته توجه داشت که با چه کسی هم‌نشین می‌شویم چنانچه در شعری داریم: «با بدان کم نشین که صحبت بد / گر چه پاکی تو را پلید کند».

”رابطه تقوا و مصاحبت با نیکان”‌

رابطه تنگاتنگی بین تقوا و مصاحبت با نیکان می‌باشد چرا که انسان تقوا پیشه هیچ گاه با بدکرداران و کسانی که معصیت پروردگار خویش را انجام می‌دهند مصاحبت و معاشرت نمی‌کند چرا که خود خداوند نیز در قرآن می‌فرماید: «قل لایستوی الخبیث والطیب» : ”بگو که خبیث و آلوده به کثافات و طاهر و پاکیزه مساوی نمی‌باشند”‌ تنها مصاحبت تقواپیشگان با نیکان و ابرار است چرا که خود نیز از نیکان و ابرار هستند. زیرا کسی به درجه ابرار و نیکان نرسد مگر اینکه تقوای الهی را پیشه سازد.

«بعَوْنِکَ یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین»

خدایا به کمک و یاری خودت این چهار دعای من را مستجاب کن،‌‌‌ای کسی که روشنی چشم فقرا هستی.

خواند دعای «مجیر» در روزهای 13، 14 و 15 ماه مبارک سفارش شده است .این نکته را نباید فراموش کرد که دعا تنها برای دست‌یابی به ثواب نیست، بلکه اصل دعا خواندن برای رسیدن به کمال است.

اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ خدایا دوست گردان به من در این روز نیکی را

وکَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ و نـاپسند بدار در این روز فسق و نافرمانی را

وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ و حرام کن بر من در آن خشم و سوزندگی را

بِعَوْنِکَ یا غیاثَ المُسْتغیثین. به یاریت‌‌‌ای دادرس داد خواهان

دعا باصدای امیر رضا عرب

شرح دعا

اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیَّ فِیهِ الْإِحْسَانَ

خدایا کاری کن که خوبی‌ها را دوست داشته باشم و از بدی‌ها بدم بیاید و عبادت و انجام هر کار خوبی نزد من محبوب باشد. این دعای خیلی خوبی است که انسان طوری باشد از کار خوب لذت برد . اگر خواستیم کار خوبی انجام بدهیم مخفیانه انجام دهیم و قصد قربت داشته باشیم .

طوری زندگی کنیم که آبروی کسی را نریزیم . در احسان، اهل ریاکاری نباشیم . که اگر این‌گونه بودیم در قیامت برای ما اجر و پاداشی نیست .

اجناس خوب و اعلاء صدقه بدهیم

جنس خوب صدقه بدهیم ؛ اگر متمکن هستیم جنس اعلاء را برای صدقه و خیرات کنار بگذاریم .

بهترین خوبی‌ها این است که آدمی‌به فامیل فقیر کمک کند ، بعضی‌ها به فامیل کمک نمی‌کنند .

حتی مرحوم آیت الله العظمی‌بروجردی (ره) احتیاط می‌کردند و می‌گفتند: اگر در شهرتان مستحق وجود دارد ؛ اشکال دارد که فطریه را به شهرهای دیگر بفرستید .

در حدیث وارد شده است : « خَیرُکُم مَن اَطعَم الطَعام » [کافی ج : 4 ص : 50] بهترین شماها کسانی هستند که اطعام طعام می‌کنند ؛ غذا درست می‌کند و به دیگران اطعام می‌دهد.

احسان و نیکوکاری

همان طور که در آیات و روایات موجود می‌باشد هر عمل نیکویی را که انسان انجام می‌دهد از آن به احسان و نیکوکاری تعبیر می‌گردد که دو قسم دارد:

(1) احسان در راه رضای خدا

(2) احسان برای ریا و جلب توجه مردم

احسان برای رضای خدا

اگر انسانی عمل نیکی را انجام دهد و هدفش از انجام آن عمل فقط جلب رضایت خداوند قادر و متعال باشد آنگاه است که می‌گوییم آن عمل نیک، احسان برای رضای خداوند بوده است.

انفاق ، نوعی احسان

خداوند (عزوجل) در قرآن می‌فرماید: " وَ أَنْفِقُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَةِ وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الُْمحْسِنِینَ "( سورة بقره، آیة 195.) یعنی " و در راه خدا انفاق کنید و با دستانتان خودتان را به هلاکت نیندازید و احسان و نیکوکاری کنید که همانا خداوند نیکوکاران را دوست دارد ."

این آیه نشان دهنده آن است که انفاق عمل نیکویی است که انسان را از هلاکت نجات بخشد و این در صورتی است که این احسان جزء " وَمَثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ "(بقره ، 265) باشد. که آنگاه است که خداوند در قرآن می‌فرماید: " بَلی مَن أسلَمَ وَجهَهُ لِلّهِ وَ هُوَ مُحسِنٌ فَلَهُ أجرُهُ عِندَ رَبِّهِ وَ لاخَوفٌ عَلَیهِم وَ لا هُم یَحزَنونَ "(بقره ،112) یعنی " آری، کسی که تسلیم حکم خداوند گردید و نیکوکار گشت پس (مسلم است که) اجرش نزد خداوند بزرگ خواهد بود و او را هیچ خوف و اندیشه و هیچ حزن و اندوهی (در دنیا و آخرت) نخواهد بود ."

احسان برای ریا و جلب توجه مردم

اگر انسانی عمل نیکی را که در ظاهر خداپسندانه است انجام دهد و هدفش جلب توجه مردم باشد، آنگاه است که ؛

اولاً : در انجام آن عمل نیک برای خداوند شریک قائل شده است .

ثانیاً : عمل او ریا بوده و هیچ اجر و پاداش از طرف خداوند برای آن عمل نمی‌باشد چرا که این‌گونه افراد از یاران و هم قرینان شیطانند، که اگر در این مورد نیز انفاق را در نظر بگیریم خداوند در قرآن می‌فرماید: " وَالَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَـاء النَّاسِ وَلاَ یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلاَ بِالْیَوْمِ الآخِرِ وَمَن یَکُنِ الشَّیْطَانُ لَهُ قَرِینًا فَسَاء قِرِینًا "(نساء ،38) یعنی " آنان که اموال خود را به قصد ریا و خودنمایی انفاق می‌کنند و به خدا و روز قیامت ایمان نمی‌آورند (ایشان یاران شیطانند) و هر که را شیطان یار اوست بسیار بدیاری خواهد داشت”‌...

منظور از حبب الی فیه الاحسان چیست؟

همان‌طور که در قرآن آمده است ”إنَّ اللهَ یُحِبُ المُحسنین”‌(بقره ،195) یعنی ”به درستی که خداوند احسان کنندگان را دوست دارد”‌ که با توجه به این آیه انسان برای اینکه محبوب پروردگار خویش گردد از خدای خویش می‌خواهد که احسان و نیکوکاری را محبوب او گرداند که ما نیز در این روز از خداوند می‌خواهیم که حب احسان و نیکوکاری در راه رضایش را نصیب ما گرداند .

وَ کَرِّهْ إِلَیَّ فِیهِ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیَانَ

خدایا من را طوری قرار بده که از فسق و معصیت بیزار بشوم و از گناه کردن بدم بیاید .

فسوق و العصیان چیست؟

هرگاه انسان عملی را بر خلاف دستورات الهی انجام دهد آنگاه است که گویند او عصیان پروردگار خویش را نموده است یعنی سرپیچی از دستور پروردگار خویش نموده است که اگر انسان به این عمل خویش یعنی معصیت پروردگار اصرار ورزیده و ادامه دهد آنگاه است که او را فاسق نامند چرا که او دائماً به معصیت ذات اقدس الهی مشغول بوده است.

نتیجه دوری از فسق و معصیت الهی

خداوند در قرآن می‌فرماید : ”وَ کَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیانَ أُولئِکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ”‌(حجرات ،7) یعنی ”خداوند کفر و فسوق و معصیت را در نظرتان زشت و منفور ساخت و اینان به حقیقت اهل صواب و هدایتند که از این آیه در می‌یابیم که اگرخداوند در نظر انسانی گناه و معصیت و هر عمل ناپسندی را زشت و منفور سازد آنگاه است که آن انسان به حقیقت هدایت یافته و به مسیر سعادت دست خواهد یافت .

وَ حَرِّمْ عَلَیَّ فِیهِ السَّخَطَ وَ النِّیرَانَ

خدایا غضب و آتش خودت را بر من حرام کن .

ترس از عذاب الهی

خداوند عزوجل در قرآن می‌فرماید: واتقوا الله و اعلموا‌‌ان‌الله شدید العقاب " ؛ و از خداوند بترسید (و تقوای او را پیشه کنید) و بدانید به درستی که خداوند سخت عذاب است .

که این عذاب و عقاب الهی برای کسانی می‌باشد که به معصیت و نافرمانی ذات اقدس او مشغولند به طوری که شکرگزار نعمت‌های خداوند نبوده و خداوند از آنان راضی نمی‌باشد چنانچه خداوند متعال در قرآن در مورد دلیل عذاب بندگان خویش می‌فرمایند : " مَّا یَفْعَلُ اللّهُ بِعَذَابِکُمْ إِن شَکَرْتُمْ وَآمَنتُمْ وَکَانَ اللّهُ شَاکِرًا عَلِیمًا "(نساء ،147) ؛اگر شما از لطف خداوند شکرگزار باشید و به او ایمان آوردید خداوند چه غرضی دارد که شما را عذاب کند؟ که خداوند در مقابل نعمت، شکر شما را می‌پذیرد و عملش به صلاح خلق احاطه دارد .

پس با توجه به این آیه کسانی از عذاب الهی در امانند و آتش دوزخ بر آنان حرام است که تقوای الهی پیشه نموده و از معاصی و نافرمانی از دستورات او بپرهیزند .

بِعَوْنِکَ

خدایا همه این دعاها را از تو خواستم ولی تا خودت کمک نکنی من نمی‌توانم به این امور متخلق بشوم و بدون یاری تو این مسائل محقق نمی‌شوند.

در روایت آمده است : اگر شما یک قدم به سوی او بر داری خداوند هروله کنان به سوی تو می‌دود ؛ [پیام پیامبر، ترجمه‌فارسی، ص: 303] لذا نا امید هم نباشیم .ولی باید یک قدم به سوی او برداریم تا امدادهای الهی را ببینیم .

یَا غِیَاثَ الْمُسْتَغِیثِین

ای خدایی که هر کسی که به تو بگوید الهی پناهم بده تو پناهش می‌دهی.

دهمین روز از ماه مبارک رمضان، دهمین سال بعثت و سه سال پیش از هجرت تاریخی پیامبر اکرم (ص) خدیجه کبری(س) نخستین بانوی مسلمان تاریخ، دعوت حق را لبیک گفت.

در سال دهم بعثت حضرت خدیجه کبری(س) از شدت ضعف و ناراحتی در شعب ابی‌طالب، پیامبر را تنها می‌گذارد. حضرت خدیجه(س) در فاصله سی یا سی و پنج روز پس از رحلت عموی پیامبر، ابوطالب، از دنیا می‌رود و بدین ترتیب، هر دو یار رسول خدا، او را تنها می‌گذارند.

وصیت‌های خدیجه (س)

حضرت خدیجه(س) در آخرین لحظات زندگی وصایایی به شرح زیر به پیامبر اکرم نمود:

1ـ برای او دعای خیرکند.

2ـ او را به دست خود در خاک قرار دهد.

3ـ پیش از دفن در قبر او وارد شود.

4ـ عبایی را که به هنگام نزول وحی بردوش داشت، روی کفن او قرار دهد حضرت خدیجه که همه اموال منقول و غیرمنقولش را به حبیب خود بخشیده بود، در مقابل فقط یک عبا مطالبه نمود. حضرت خدیجه (س) در آن لحظات آخر در مورد حضرت زهرا (س) ابراز نگرانی کرد، اسماء بنت عمیس تعهد نمود که در شب زفاف او به جای خدیجه نقش مادری ایفا کند.

خوف خدیجه (س) از مرگ

حضرت خدیجه سلام‌الله علیها بیست و چهار سال با پیامبر اکرم(ص) زندگی کرد و سرانجام در بستر بیماری قرار گرفت. با اینکه حضرت خدیجه(س) نهایت فداکاری را برای اسلام نمود، و به طور مکرر از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله به او مژده‌ی بهشت داده شد، در عین حال خائف بود، و در آستانه‌ی مرگ، از ترس خدا هراسان بود، و خود را بنده‌ی کوچک و ناچیزی می‌دانست، و از درگاه خدا می‌خواست که در عالم قبر و برزخ خشنود شود، از پیامبر(ص) تقاضای دعا و طلب مغفرت نمودن داشت، و از آن حضرت می‌خواست که هنگام مرگ و خاک سپاری، او را مورد لطف خاص قرار دهد، در قبرش بخوابد، و با این کار، رحمت الهی را وارد قبر سازد و…. .

در آن هنگام فاطمه سلام‌الله علیها حدود پنج سال داشت، گویا خدیجه(س) شرم داشت از پیامبر(ص) تقاضای دیگر کند، فاطمه(س) را واسطه قرار داد، به او فرمود: «دخترم! نزد پدر برو، و از او بخواه پیکرم را با یکی از روپوش‌های خود کفن نموده و بپوشاند.»

فاطمه(س) واسطه شد و این تقاضای خدیجه(س) نیز روا شد. این تقاضای خدیجه(س) از اینرو بود تا آن لباس موجب نورهایی از رحمت الهی شود و او را در عالم برزخ و روز قیامت خشنود سازد.

حضرت رسول(ص) که بر بالین این بانوی بزرگوار حاضر بود، ضمن گفت‌وگوی با وی فرمود: خدا تو را با مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم برابری داده است. وقتی روح حضرت خدیجه(س) به سوی جهان جاودان پر کشید پیامبر(ص) سخت گریست.

چون در «حَجُون» قبری برای خدیجه کبری(س) کندند، پیامبر (ص) خود به راه افتاد؛ همچنان که اشک از چشمانش می‌بارید داخل قبر شد و خوابید، افزون‌تر از قبل گریست و او را دعا کرد. آنگاه برخاست و با دست خویش همسرش را در قبر گذاشت. حضرت فاطمه سلام الله علیها ، یادگار امّ‌المؤمنین حضرت خدیجه(س) گِرد پدر می‌گشت،

خود را به دامان ایشان می‌آویخت، بهانه مادر می‌گرفت و دل دردمند پدر را آتش می‌زد.

پیامبر (ص) جز سکوت چیزی نداشت؛ جبرئیل نازل شد و گفت:‌‌‌ای پیامبر، به فاطمه بگو خدا برای مادرت قصری از لؤلؤ ساخته که درونش آشکار است و در آنجا هیچ سختی و تلخی نیست. به این ترتیب فرشته الهی پایان رنج‌ها و محنت‌های حضرت خدیجه سلام‌الله علیها را اعلام کرد.

وفات حضرت خدیجه(س) به فاصله اندکی از رحلت اندوه‌بار حضرت ابوطالب(ع) رخ داد، پیامبر اکرم (ص) آن سال را «عام الحزن» نام نهاد و در واقع یک سال اعلام عزای عمومی‌نمود.

آرامگاه حضرت خدیجه(س) در قبرستانی در مکه است. رحلت خدیجه برای پیغمبر (ص) مصیبتی بزرگ بود؛ زیرا خدیجه یاور پیغمبر خدا (ص) بود و به احترام او بسیاری به حضرت محمد(ص) احترام می‌گذاشتند و از آزار ایشان خودداری می‌کردند.

فرزندان حضرت خدیجه(س)

ابن هشام می‌نویسد: «فرزندان خدیجه (س) از پیامبر (ص) عبارتند از: رقیه، زینب، ام کلثوم، فاطمه، قاسم، طیب و طاهر. پیامبر (ص) از همسران متعدد خود، تنها از خدیجه (س) دارای فرزند بود، و یک فرزند نیز به نام ابراهیم از همسر دیگرش «ماریه‌ی قبطیه» داشت.

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُتَوَکِّلِینَ عَلَیْکَ ای خدا مرا در این روز از آنان که بر تو توکل کنند

وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ لَدَیْکَ و نزد تو فوز و سعادت یابند قرار ده

وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ إِلَیْکَ و مرا از آنان که مقربان درگاه تو باشند قرار ده

بِإِحْسَانِکَ یَا غَایَةَ الطَّالِبِین به حق احسانت‌‌‌ای منت‌های آرزوی طالبان.

دعا باصدای امیر رضا عرب

شرح دعا

درخواست توکل از خدا

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُتَوَکِّلِینَ عَلَیْکَ

خدایا من را در ماه رمضان از کسانی قرار ده که اهل توکل به تو هستند، چشمم به دست این و آن نباشد؛ چقدر خوب است که انسان توکل داشته باشد و اهل توکل باشد.

ارزش توکل به خداوند

همان‌طور که می‌دانیم تمام امور دنیا و آخرت و هرچه در عالم وجود دارد به امر خداوند کار می‌کند؛ ”إِنَّ الأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ”‌(آل عمران ، 154) یعنی ”به درستی که تمام امور به فرمان خداوند است”‌ و تمام کلیدهای غیب نزد اوست ”وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ”‌(انعام ،59) یعنی ”و کلید خزائن غیب نزد خداوند است (که) کسی جز خدا بر آن آگاه نمی‌باشد”‌ و هر گاه اراده الهی اقتضا کند که امری صورت پذیرد بدون هیچ درنگی صورت خواهد گرفت ”وَإِذَا قَضَى أَمْراً فَإِنَّمَا یَقُولُ لَهُ کُن فَیَکُونُ”‌(بقره ،117) یعنی ”هنگامی‌که (خداوند) اراده امری را کند به محض آنکه بگوید موجود باش، پس موجود خواهد شد”‌ و همه عالم فرمان بردار ذات اقدس اویند ”بَل لَّهُ مَا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ کلُ‏ٌّ لَّهُ قَنِتُونَ”‌(بقره ،116) یعنی ”بلکه هرچه در زمین و آسمان است ملک خداوند است و همه فرمان بردار اویند”‌ پس با توجه به این آیات در می‌یابیم که انسان در هر کاری که می‌خواهد انجام دهد باید به خدای (قادر و متعال) که خالق و آفریدگار اوست توکل کند چرا که امیر مؤمنان حضرت علی علیه‌السلام فرمودند: ”من توکل علیه کفاه و من ساله اعطاه و من اقرضه قضاه و من شکر جزاه”‌(نهج البلاغه) یعنی ”هر کس بر او توکل کند او را کفایت نماید و هر کس از او بخواهد می‌پردازد و هر کس برای خدا به محتاجان قرض دهد وامش را بپردازد و هرکس او را سپاس گوید پاداش نیکو دهد”‌ و خداوند (عزوجل) نیز در قرآن می‌فرماید: ”فاذا عزمت فتوکل علی الله‌‌ان‌الله یحب المتوکلین”‌ یعنی ”پس هنگامی‌که اراده نمودی (که کاری را انجام دهی) پس بر خداوند توکل نما (که) همانا خداوند توکل کنندگان را دوست دارد”‌ که ما نیز از خداوند می‌خواهیم در این روز ما را از توکل کنندگان واقعی به ذات اقدس قرار دهد...

توکل در قرآن

قرآن مجید در موارد متعددی توکل بر خدا را از ویژگی‌های افراد با ایمان می‌داند و می‌فرماید: و علی الله فتوکلوا‌‌ان‌کنتم مومنین(سوره‌ی مائده, آیه‌ی ;23 سوره‌ی توبه, آیه‌ی 51); بر خدا توکل کنید اگر ایمان دارید.

و علی الله فلیتوکل المومنون(سوره‌ی آل عمران, آیه‌ی122); افراد با ایمان باید تنها بر خدا توکل کنند.

توکل چیست؟

پیامبر گرامی‌اسلام(ص) تفسیر توکل را از جبرئیل سوال کرد, جبرئیل گفت: معنای توکل این است که انسان یقین کند به اینکه سود و زیان, و بخشش و حرمان به دست مردم نیست و باید از آن‌ها ناامید بود و اگر بنده‌ای به این مرتبه از معرفت برسد که جز برای خدا کاری انجام ندهد و جز او به کسی امیدوار نباشد و از غیر او نهراسد و غیر از خدا چشم طمع به کسی نداشته باشد, این همان توکل بر خدا است.( مجلسی, محمد باقر, بحارالانوار, ج 68, ص 138, ح 23)

شخصی به نام حسن بن جهم می‌گوید: خدمت امام هشتم (ع) رسیدم و عرض کردم: جانم به فدایت, حد و مرز توکل چیست؟

فقال لی‌‌ان‌لا تخاف مع الله احدا(همان); فرمود: توکل آن است که با اتکای به خدا از هیچ کس نترسی....

وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ لَدَیْکَ

خدایا من را از رستگاران قرار بده ؛ نه از اهل شقاوت

فائزین چه کسانی هستند؟

فائز به معنای سعادتمند است که به کسی گویند که خداوند او را به واسطه عمل به دستوراتش به رحمتش وارد کرده و از عذابش دور ساخته است چنانچه در قرآن می‌فرماید: ”‌قُلْ إِنِّیَ أَخَافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ”‌‌(انعام ،15) یعنی ”‌بگو که از عذاب روز عظیم (یعنی قیامت) می‌ترسم که معصیت پروردگارم را انجام دهم”‌‌ و در آیه بعد می‌فرماید: ”‌مَّن یُصْرَفْ عَنْهُ یَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ وَذَلِکَ الْفَوْزُ الْمُبِینُ”‌‌(انعام ،16) یعنی ”‌کسی که از عذاب روز قیامت در امان بماند و از او عذاب برداشته شود پس به تحقیق به رحمت الهی وارد شده است که این سعادتمندی آشکار است”‌‌ و آنان که از معصیت پروردگار خویش اجتناب می‌کنند یقیناً خداوند از آنان راضی است که این رضایت سرچشمه از رضایت مخلوق به قضا و قدر پروردگار است به طوری که خداوند در قرآن می‌فرماید: ”‌خداوند از ایشان راضی است و آنان از خداوند راضیند که این رستگاری و سعادتمندی بزرگ است”‌‌ که ما نیز از خداوند می‌خواهیم در این روز ما را از کسانی قرار دهد که به فوز عظیم دست یافته‌اند...

وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ إِلَیْکَ

خدایا من را از مقربین در گاهت قرار بده؛ خدا نکند طوری زندگی کنیم که خدا به ما بگوید تو بنده من نیستی و ما را از درگاه ربوبی خودش دور کند و بگوید برو ؛ گاهی پدر به فرزند نا صالح خود می‌گوید ؛ برو تو دیگر فرزند من نیستی خدا هم گاهی به بنده خودش که غرق در معاصی شده است می‌گوید : از درگاه من دور شو که دیگر تو بنده من نیستی ! خدا کند که خدا به ما بگوید، تو بنده من هستی.

تقوا موجب تقرب به ذات اقدس الهی”‌‌

کسانی که به خداوند نزدیکترند و در پیشگاه او آبرومندند که تقوای الهی را پیشه کنند چرا که خداوند در قرآن می‌فرماید ”‌ان اکرمکم عند الله اتقکم”‌‌ یعنی ”‌به درستی که گرامی‌ترین شما نزد پروردگار تقوا پیشه ترین شماست”‌‌ و اگر به واژه رسول ”‌اکرم”‌‌ صلی الله علیه و آله توجه کنیم و آیه ”‌ولکم فی رسول الله اسوه حسنه”‌‌ یعنی ”‌و برای شما در رسول خدا الگویی نیکو است”‌‌ را در نظر بگیریم می‌توانیم دریابیم که کسانی که می‌خواهند نزد خداوند آبرویی پیدا کرده و مقرب درگاه او گردند با توجه به آیه ”‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوای الهی را پیشه کنید و برای (رسیدن به خداوند) و آمدن به سوی او وسیله‌ای بیابید”‌‌ باید به آیه ”‌اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم”‌‌ یعنی ”‌خداوند و رسولش و برگزیدگان از ایشان (یعنی اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام) را اطاعت نمایید”‌‌ عمل نموده تا بتوانند جزء کسانی قرار گیر که مقرب درگاه الهی هستند. پس ما نیز از خداوند می‌خواهیم به حق لطف و احسانش ما را جزء کسانی قرار دهد که مقرب درگاه اویند.

بِإِحْسَانِکَ یَا غَایَةَ الطَّالِبِین

به حق احسانت خواسته‌های من را اجابت کن؛‌‌‌ای کسی که غایت طالبین تویی! انسان وقتی از همه جا نا امید می‌شود، آخر کار در خانه خدا می‌رود و آن وقت دعا مستجاب می‌شود.

راه شناخت استجابت دعا

اگر می‌خواهی بدانی دعایت مستجاب می‌شود یا نه !؟ به دلت مراجعه کن اگر دیدی در گوشه دلت به کسی غیر از خدا هم امیدواری بدان که دعایت مستجاب نمی‌شود ولی اگر از همه نا امیدی و چشم دلت دست به دامن الهی است بدان که دعای تو مستجاب شده است . در حدیث آمده است که به عزت و جلالم قسم من قطع می‌کنم امید کسی را که به غیر من امید دارد. (کافی ج : 2 ص : 66 )

شرح دعای روز هفتم ماه رمضان

اللهمّ اعنّی فیهِ علی صِیامِهِ وقیامِهِ خدایا یاری کن مرا در این روز بر روزه گرفتن و عبـادت

وجَنّبنی فیهِ من هَفَواتِهِ وآثامِهِ و برکنارم دار در آن از بیهودگی و گناهان

وارْزُقْنی فیهِ ذِکْرَکَ بِدوامِهِ و روزیم کن در آن یادت را برای همیشه

بتوفیقِکَ یا‌هادیَ المُضِلّین. به توفیق خودت‌‌‌ای راهنمای گمراهان

شرح دعا

«اَللّهُمَّ اَعِنّی فیهِ عَلی صِیامِهِ وَقِیامِهِ»

خدایا کمک کن در این ماه روزه بگیریم و شب زنده داری کنیم. اگر خدا کمک کند، گرسنگی را نمی‌فهمیم. عبادت شب و سحر، دعاهای ابوحمزه ثمالی و افتتاح را انجام می‌دهیم. گاهی افرادی غصه می‌خورند که ماه رمضان چگونه روزه بگیریم؟ خوب دعا کنید و خدا کمکتان می‌کند.

روزه چیست و چه فوایدی دارد؟! روزه طبق آنچه در لغت و رساله‌های عملیه آمده است، عبارت است از: خودداری کردن شخص از خوردن و آشامیدن و دیگر مبطلات روزه (که در رساله‌های عملیه ذکر گردیده است) و نیز پرهیز از گناهان اعضا و جوارح و در نهایت هرگونه خودداری قلبی شخص روزه‌دار از توجه به غیر خداوند.

برای روزه فواید و آثار زیادی ذکر گردیده است که به بعضی از آن‌ها اشاره می‌گردد :

1- یکی از فوائد روزه در اسلام تندرستی است. چنانچه پیامبر گرامی‌اسلام(صلی الله علیه وآله) فرمودند: «روزه بگیرید تا سالم بمانید.» (بحار، ج 93، ص 255) و هرچه که علم بیشتر پیشرفت می‌کند، ابعاد مختلفی از فواید روزه‌داری معلوم می‌گردد.

2- سپر در برابر آتش جهنم است. حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند: «الصوم جنه من النار»؛ روزه سپری در مقابل آتش جهنم است. (وسائل، ج 7، ص 285)

3- مایه اجابت دعا. رسول خدا(صلی الله علیه وله): «لا ترد دعوه الصائم؛ دعای روزه‌دار رد نمی‌شود» (بحار، ج 93، ص 256)

4- باعث بخشیده شدن گناهان. رسول خدا(صلی الله علیه وله) می‌فرمایند: هرکس ماه رمضان را برای خدا روزه بدارد، تمام گناهانش آمرزیده می‌شود. (تفسیر مراغی، ج2، ص 69)

5- باعث می‌شود فرشتگان برایش دعا کنند. رسول گرامی‌اسلام(صلی الله علیه وله) دراین‌باره می‌فرمایند: خداوند فرشتگان خود را موظف کرده است که برای روزه‌داران دعا کنند. (بحار، ج 93، ص 285)

فواید اجتماعی روزه

البته این‌ها و ده‌ها فایده دیگر که در آیات و روایات ذکر گردیده، اشاره‌ای بود به فواید و آثار فردی روزه. برای روزه فواید اجتماعی فراوانی ذکر گردیده که به بعضی از آن‌ها اشاره می‌شود؛

1- روزه باعث تحریک انسان‌ها نسبت به همنوع خود می‌شود! چنانکه در روایتی آمده است: خداوند روزه را واجب کرد تا ثروتمندان و فقرا را همسان سازد. (وسائل، ج 7، ص 2) روزه باعث می‌شود تا ثروتمندان طعم تشنگی و گرسنگی را چشیده و به یاد فقرا و مستمندان بیفتند تا بدین وسیله عاطفه آن‌ها تحریک شده و بخشی از درآمد خود را به آنان اختصاص دهند.

2- روزه‌داری باعث خودداری شخص از خیلی از جرائم و صفات زشت اخلاقی و اجتماعی می‌گردد. از جمله آن‌ها: دروغ، مجادله و درگیری، غیبت، تهمت، فحش، سرزنش و خشم، مردم‌آزاری، معاشرت با مفسدان، سخن‌چینی، حرام‌خواری و... است بی‌تردید هر یک از این گناهان که کنترل شود، باعث جلوگیری از آسیب‌های فراوان اجتماعی شده و باعث آرامش آن می‌گردد. «و ذکر دائمی‌را نصیبم فرما» باید دانست قرآن کریم علاوه بر ذکر زبانی، ذکر قلبی و یاد درونی را می‌ستاید. ذکر و فکر، همراه یکدیگر ارزش است. متأسفانه کسانی که ذکر می‌گویند، ولی اهل فکر نیستند و کسانی اهل فکر هستند ولی اهل ذکر نیستند! ذکر یکی از نمونه‌های روشن عبادت است و ذکر خدا و نعمت‌های او، زمینه شکر و سپاس است، چنان که غفلت از یاد خدا، مایه کفران است. ذکر یک نوع حضور قلبی است که اثرات زیادی برای ذاکر دارد، از جمله؛ باعث توکل، معرفت، شکر، توجه دائمی‌به خداوند و جلوگیری از لغزش و گناه، محبت نسبت به قلب هستی یعنی خداوند، امید و رجاء و... می‌شود. ذکر مقام انسان را تا جایی بالا می‌برد که می‌فرماید: تو یاد من باش، تا من هم یاد تو باشم. (فاذکرونی اذکرکم - بقره آیه 152)

«وَجَنِّبْنی فیهِ مِنْ هَفَواتِهِ وَ اثامِهِ»

خدایا ماه رمضان ما را از لغزش و گناه حفظ کن. بدبختی است که آدم در ایام سال گناه کند و ماه رمضان هم به گناه ادامه دهد. در ماه رمضان باید تمام اعضا و جوارحمان روزه باشد. اگر روزه‌ای بگیریم که چشمان، زبانمان، گوشمان، نامحرم ببیند، دروغ بگوید و غیبت بشنود ، روزه‌مان «عام» می‌شود. اما به ما می‌گویند که روزه خاص بگیرید، یعنی اعضا و جوارحت هم روزه باشند.

حدیث داریم؛ زمانی که روزه می‌گیرید باید گوش و چشم و پوست بدنتان هم روزه بگیرند. باید اعضا و جوارحمان هم روزه باشند تا این روزه در ما اثر بگذارد.

البته یک روزه دیگر هم داریم که روزه خاص الخاص است. در این روزه، قلبمان در ماه رمضان به غیر خدا متوجه نمی‌شود.

«وَارْزُقْنی فیهِ ذِکْرَکَ بدَوامِهِ»

خدایا روزی کن که در ماه رمضان یاد تو باشم. «ذکر»، هم یاد معنا می‌کند و هم معنای ذکر زبانی را می‌دهد. دائماً باید به یاد خدا باشم.

وی می‌گوید: حدیث است که اگر حیوانات ذکر نگویند، اسیر دام صیاد می‌شوند. این صداهایی که از حیوانات می‌شنویم، ذکرهایی است که توسط آنان بیان می‌شد. حتی درخت و بیابان و کوه و دشت هم ذکر می‌گویند.

«بِتَوْفیقِکَ یاهادِی الْمُضِلّینَ»

اما به توفیق خودت‌‌‌ای راهنمای گمراهان.‌‌‌ای خدایی که گمراهان را راهنمایی می‌کنی، توفیق بده این دعاهای روز هفتم درباره ما مستجاب شود.

نماز شب هشتم

دو رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید و بعد از سلام هزار مرتبه سُبْحانَ اللّهِ.

---

منابع :

بیانات آیة الله مجتهدی تهرانی

سایت مفاد

اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ

خدایا در این ماه به خاطر دست زدن به نافرمانیت خوارم مساز

وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ

و تازیانه‌های عذابت را بر من مزن

وَزَحْزِحْنی فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ

و از موجبات خشمت دورم بدار

بِمَنِّکَ وَاَیادیکَ یا مُنْتَهی رَغْبَةِ الرّاغِبینَ

با منت و بخششت بر من ببخشای‌‌‌ای نهایت آرزوی آرزومندان

جمله ذرات زمین و آسمان لشگر حق‌اند گاه امتحان

برخی از گناهان خدا را به غضب می‌آورد و خدا قسم می‌خورد که دیگر آن شخص گناهکار را نیامرزد.

شرح فرازهای دعا

«اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ»

هر انسانی هنگامی‌که معصیت پروردگار خویش را می‌نماید یقیناً با اصرار بر آن معصیت، روزی، خوار و ذلیل خواهد شد چرا که معصیت نمودن ذات اقدس الهی، به جنگ برخاستن با اوست. به طوری که خداوند امر به عملی می‌نماید و در مقابل بنده‌ای از آن سرپیچی می‌نماید که در آن هنگام است که آن بنده در مقابل قدرت پروردگار عالمیان خوار و ذلیل خواهد شد. اما آن رئوفیت و رحمانیت خداوند است که از بندگان خویش به سرعت راضی گشته و آن‌ها را عفو می‌نماید به طوری که در دعای ابوحمزه ثمالی می‌خوانیم که ”انت الهی وسع فضلا و اعظم حلما من‌‌ان‌تقایسنی بفعلی و خطیئتی و فالعفو، العفو، العفو”‌(1) ”(خدایا) تویی معبود من، فضل تو گسترده‌تر و حلم تو بزرگ‌تر از آن است که مرا با عمل و خطایم بسنجی پس (از تو طلب عفو و بخشش دارم) مرا ببخش، مرا ببخش، مرا ببخش”‌ پس در این روز ما هم از خداوند می‌خواهیم که ما را به واسطه گناهانی که در هر لحظه از عمرمان انجام می‌دهیم خوار و ذلیلمان ننماید و گناهان ما را بیامرزد.”‌

اهل گناه ولو اگر تحصیلات عالی رتبه دانشگاهی هم داشته باشد و لباس‌های فاخر به تن کند، باز هم خوار است. اما بندگی خدا را کردن باعث می‌شود تا محبت آن شخص به مقدار بسیار زیادی در دل دیگران باشد.

: قرآن می‌گوید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا»‌ یعنی هر که ایمان بیاورد و عمل صالح بکند، ما هم دوستی‌اش را در دل مردم می‌افکنیم. مردم اهل عمل را دوست دارند.

تازیانه عذاب، نتیجه گناه انسان است

«وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ»

”چه زمانی قهر خداوند انسان را می‌گیرد؟”‌

خداوند بالاتر از آن است که ما بخواهیم در مورد صفات او صحبتی کنیم اما این را باید بدانیم هنگامی‌انسان مورد قهر الهی قرار می‌گیرد که دائماً به سرپیچی از دستورات الهی پرداخته و معصیت او را انجام دهد و ما این را باید در نظر داشته باشیم که خداوند هیچ نیازی به اطاعت و فرمان برداری بندگانش ندارد چرا که او بی نیازترین بی نیازان است ”الله الصمد”‌(2) ”خداوند بی نیاز است”‌ و قهر الهی برای این است که انسان خود را شناخته و به سیر کمالات و خودسازی بپردازد تا به درجات عالی انسانی برسد چرا که اگر انسان رها گذاشته می‌شد تا به هر کاری که می‌خواست دست زند، آنگاه بود که دیگر هیچ انسانی با انسانیت در روی زمین زندگی نمی‌کرد. ”ولولا فضل امه علیکم و رحمته لکنتم من الخاسرین”‌(3) ”واگر فضل و رحمت خداوند شامل حال شما نبود هر آینه از زیان کاران بودید”‌ و نباید این را فراموش کنیم که خداوند، ما را برای اینکه نافرمانی او را کنیم نیافریده است بلکه ”وما خلقت الجن والانس الا لیعبدون”‌(4) ” و ما خلق نکردیم جن و انس را مگر ما را به یکتایی پرسش کنند”‌ پس انسان جاهل و نادان چگونه از پروردگار خویش که بر مصلحت تمام بندگانش آگاه است سرپیچی نموده و به معصیت او مشغول می‌گردد، پس در این روز ما از خداوند می‌خواهیم که ما را جزء کسانی که قهر او بر آنان واجب گشته، قرار ندهد یعنی ما را از اطاعت کنندگان و فرمان برداران دستوراتش قرار دهد نه از نافرمانان و سرپیچی کنندگان...

الان این گرفتاری‌هایی که گریبان عالم بشریت را فراگرفته است هر روز خبر از آمدن سیل و طوفان است ، همه تازیانه عذاب است.

جمله ذرات زمین و آسمان / لشگر حقند گاه امتحان

سیل و رانش زمین، لشگر خدا هستند که برای عذاب بندگان مأمور هستند و برای جلوگیری از آن‌ها نباید گناه کنیم.

«وَزَحْزِحْنی فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ

خدایا من را از موجبات سخطت دور گردان، چیزهایی که موجب سخط توست. روایتی است که برخی گناهان خدا را به غضب می‌آورد و آنگاه خدا قسم می‌خورد که به عزت و جلال خودم دیگر تو را آمرزش نمی‌کنم.

حدیث هست که هفتاد گناه جاهل را می‌آمرزند قبل از آنکه یک گناه عالم را بیامرزند.

در سوره حمد می‌خوانیم: اهدنا الصراط المستقیم ”(خدایا) ما را به راه راست هدایت نما، صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم ولضالین”‌ ”راه کسانی که بر آنان انعام فرموده‌ای نه راه کسانی که بر آنان غضب نموده‌ای و نه گمراهان”‌.

انعمت علیهم چه کسانی هستند؟

جواب آن را که خداوند به چه کسانی نعمت داده است را می‌توانیم با یک آیه بیان نماییم:

”و من یطع الله و الرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئک رفیقا”‌(5) یعنی ”و آنان که خداوند و رسول را اطاعت کنند البته آنان (یعنی اطاعت کنندگان از خدا و رسول) با کسانی که خداوند به آنان انعام (لطف و عنایت کامل) فرموده یعنی با پیامبران و صدیقان و شهیدان و نیکوکاران محشور خواهند شد و ایشان در بهشت چه نیکو رفیقانی خواهند بود”‌.

مغضوب علیهم و ضالین چه کسانی هستند؟

کسانی که خداوند بر آنان غضب می‌فرماید کسانی هستند که از شیطان پیروی می‌کنند به طوری که خداوند در قرآن گفته شیطان را چنین بیان می‌فرماید: ”لعنه الله و قال لا تخذن من عبادک نصیبا مفروضا”‌(6) خداوند او را لعنت نمود (و از رحمت خود دور ساخت) و (شیطان در جواب) گفت: من از بندگان تو قسمتی را زیر بار اطاعت خود خواهم کشید”‌ ”ولا ضلنهم ولا منینهم...”‌(7) یعنی ”آنان را گمراه کنم و به آرزوهای دور و دراز در افکنم.”‌ پس کسانی که پیروی از شیطان نموده و از دستورات خداوند سرپیچی کنند، مستحق خشم و غضب الهی می‌گردند.

زیرا از گمراهان خواهند بود چنانچه خداوند در قرآن می‌فرماید: ”اولئک ماواهم جهنم ولایجدون عنها محیصا”‌(8) یعنی ”ایشان را (یعنی شیطان و پیروانش را) منزل و جایگاه، جهنم است و از آن، مفر و گریزگاهی نخواهند یافت”‌ پس ما در این روز از ذات اقدس پروردگار می‌خواهیم ما را از چیزهایی که موجب خشم و غضب او می‌گردد (یعنی پیروی از دستورات شیطان) دور گرداند.‌‌ان‌شاءالله که تابع باشیم .

در مساجد هنگام خواندن دعا معانی آن نیز بیان شود

ای کاش در مساجد که این دعاها خوانده می‌شود، معنی آن نیز بیان شود تا مردم وقتی دعا می‌کنند، با حضور قلب این دعاها را بخوانند و در خودشان بیان کنند. به مردم بگویند که به خاطر گناه عذاب می‌شوند و این حادثه‌ها در سراسر جهان و برخی شهرهای تهران به خاطر گناه است.

خدا به شعیب پیامبر فرمود، می‌خواهم صد هزار تن از قومت را عذاب کنم. 40 هزار تن افراد بد و 60 هزار تن از افراد خوب. خطاب رسید که چرا خوب‌ها بیشترند، فرمود: برای اینکه خوب‌ها هم با بدها خوش و بش کردند.

نماز شب هفتم ماه رمضان

چهار رکعت درهر رکعت حمد و سیزده مرتبه «قدر».

---

منابع : سایت مفاد

بیانات آیة الله مجتهدی طهرانی

دعای فرج، دعایی است که با عبارت «إلهی عَظُمَ البَلاء» آغاز می‌شود. این دعا برای اولین بار در کتاب کنوز النجاح شیخ طبرسی آمده و آثاری چون وسائل الشیعه (اثر شیخ حر عاملی) و جمال الاسبوع (اثر سید بن طاووس) نیز آن را نقل کرده‌اند.

متن و ترجمه دعای فرج:

إِلٰهِى عَظُمَ الْبَلاءُ ، وَبَرِحَ الْخَفاءُ ، وَانْکَشَفَ الْغِطاءُ ، وَانْقَطَعَ الرَّجاءُ ، وَضاقَتِ الْأَرْضُ ، وَمُنِعَتِ السَّماءُ ، وَأَنْتَ الْمُسْتَعانُ ، وَ إِلَیْکَ الْمُشْتَکىٰ ، وَعَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ .
خدایا گرفتاری بزرگ شد و پوشیده بر ملأ گشت و پرده کنار رفت و امید بریده گشت و زمین تنگ شد و خیرات آسمان دریغ شد و پشتیبان تویی و شکایت تنها به جانب تو است، در سختی و آسانی تنها بر تو اعتماد است،

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أُولِى الْأَمْرِ الَّذِینَ فَرَضْتَ عَلَیْنا طاعَتَهُمْ ، وَعَرَّفْتَنا بِذَلِکَ مَنْزِلَتَهُمْ ، فَفَرِّجْ عَنّا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلاً قَرِیباً کَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ .
خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست آن صاحبان فرمانی که اطاعتشان را بر ما فرض نمودی و به این سبب مقامشان را به ما شناساندی، پس به حق ایشان به ما گشایش ده، گشایشی زود و نزدیک همچون چشم بر هم نهادن یا زودتر،

یَا مُحَمَّدُ یَا عَلِىُّ ، یَا عَلِىُّ یَا مُحَمَّدُ اکْفِیانِى فَإِنَّکُما کافِیانِ ، وَانْصُرانِى فَإِنَّکُما ناصِرانِ .
ای محمّد و‌‌‌ای علی،‌‌‌ای علی و‌‌‌ای محمّد، مرا کفایت کنید که تنها شما کفایت‌کنندگان منید و یاری‌ام دهید که تنها شما یاری‌کنندگان منید،

یَا مَوْلانا یَا صاحِبَ الزَّمانِ ، الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ ، أَدْرِکْنِى أَدْرِکْنِى أَدْرِکْنِى ، السَّاعَةَ السَّاعَةَ السّاعَةَ ، الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ.
ای مولای ما‌‌‌ای صاحب زمان، فریادرس، فریادرس، فریادرس، مرا دریاب، مرا دریاب، مرا دریاب، اکنون، اکنون، اکنون، با شتاب، با شتاب، با شتاب،‌‌‌ای مهربان‌ترین مهربانان به حق محمّد و خاندان پاک او.

دعای إِلهِی عَظُمَ الْبَلاءُ از سه بخش تشکیل شده است:
بخش اول:
آزمایش بزرگی که مردم در زمان غیبت به آن مبتلا گشتند، اشاره شده است.

بخش دوم:
بعد از درود بر پیامبر و اهل بیت عصمت و طهارت، به لزوم فرمان‌برداری مومنان از آن بزرگواران به سبب جایگاه والایی که دارند، می‌پردازد.

بخش سوم:
چنین سفارش شده است که؛ از خداوند بخواهیم، به سبب حقوق و منزلتی که معصومان (علیهم‌السلام) بر ما دارند، امور ما را کفایت نموده و ما را یاری نمایند.

فضیلت خواندن دعای فرج:
۱- مایه ناراحتی شیطان است.

۲- مایه استجابت دعا می‌شود.

۳- باعث نجات یافتن از فتنه‌های آخرالزمان می‌شود.

۴- باعث آمرزش گناهان می‌شود.

۵- شفاعت آن حضرت در قیامت شامل حال او می‌شود.

۶- نشانه انتظار است.

۷- فرج مولای ما حضرت صاحب الزمان(ع) زود تر واقع می‌شود.

۸- باعث طولانی شدن عمر است

۹- هنگام مرگ به او مژده می‌رسد و با او به نرمی‌رفتار می‌شود.

۱۰- باعث زیاد شدن اِشراف نور امام زمان(ع) در دل او می‌شود

۱۱- محبوبترین افراد نزد خداوند خواهد بود.

۱۲- کردار بد او به کردار نیک مبدّل می‌شود.

۱۴- فرشتگان برای او طلب آمرزش می‌کنند.

۱۵- در امان است از تشنگی روز قیامت.

۱۶- این دعا در عالم برزخ و قیامت مونس مهربانی خواهد بود.

۱۷- باعث دوری غصّه‌ها می‌شود.

۱۸- این دعا خوشایندترین اعمال نزد خداوند است.

۱۹- در روز قیامت هدیه‌های ویژه‌‌‌ای دریافت می‌کند.

۲۰- سبب کامل شدن دین است.

۲۱- ثواب کسی را دارد که زیر پرچم حضرت مهدی (ع) شهید شود.

۲۲- با ائمه اطهار(ع) محشور می‌شود.

۲۳- نائل شدن به بالاترین درجات شهدا در روز قیامت.

۲۴- رستگاری به شفاعت حضرت فاطمه زهرا(ع)را دارد.

25- درجات او در بهشت بالا می‌رود

26- عزیزترین وگرامی‌ترین افراد نزد پیغمبرمی‌شود

27- نایل به بالاترین درجات شهدا درروز قیامت

بهترین زمان خواندن دعای فرج:
شیخ حر عاملی دعای فرج را جزو تعقیباتِ نماز امام زمان آورده است. در کتاب المزار الکبیر نیز در آداب سرداب امام زمان زیارتی نقل شده و بعد از آن دو رکعت نماز زیارت و بعد این دعا نقل شده است. کتاب مفاتیح الجنان نیز این دعا را در اعمال سرداب و نیز در باب ادعیه، با عنوان دعاهای کوتاه و نافع آورده است. همچنین از آیت‌الله محمدتقی بهجت نقل شده است بهترین کار برای اینکه در آخرالزمان به هلاکت نیفتیم، دعای فرج است، مخصوصا خواندن دعای «عظم البلاء».

اللهمّ قوّنی فیهِ علی إقامَةِ أمْرِکَ خدایا نیرومندم نما در آن روز به‌پاداشتن دستور فرمانت

واذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ و بچشان در آن شیرینی یادت را

وأوْزِعْنی فیهِ لأداءِ شُکْرَکَ بِکَرَمِکَ و مهیا کن مرا در آن روز برای انجام سپاسگزاریت به کـرم خودت

واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ وسِتْرِکَ و مهیا کن مرا در ن روز برای انجام سپاسگزاریت به کـرم خودت

یـا أبْصَرَ النّاظرین ‌‌‌ای بیناترین بینایان

شرح فرازهای دعا

«اللهمّ قوّنی فیهِ علی إقامَةِ أمْرِکَ » : خدایا به من قوه بده تا در ماه رمضان بتوانم به خوبی عبادت و امر تو را اطاعت کنم. عبادت قوه می‌خواهد و قوه عبادت غیر از قوه جسمانی است.

اللَّهُمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِکَ

خدایا به من قوت بده که در ماه رمضان خوب عبادت کنم و امر تو را اطاعت کنم ؛ نباید فراموش کرد قوّت عبادت غیر از قوّت بازو است.

امام زین‌العابدین علیه‌السلام در دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه چنین با خداوند مناجات می‌فرمایند؛ ”واعنا علی صیامه”‌ یعنی ”خدایا مرا برای روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان یاری فرما”‌ که اگر به مفهوم آن توجه نماییم می‌بینیم اولاً به پا داشتن روزه در ماه مبارک رمضان همان اقامه امر خداوند در این ماه می‌باشد، آن هم روزه واقعی که در دعای روز اول مختصراً در مورد آن شرحی داده شد، که مجدداً برای فهم بیشتر، اشاره می‌نماییم به ادامه دعا که آن حضرت می‌فرمایند: ”بکف الجوارح عن معاصیک”‌ یعنی ”ما را یاری کن تا بتوانیم اعضای بدن خود را از آلوده شدن به گناه و آنچه مورد پسند تو نیست بازداریم”‌ که این قسمت از دعا نیز نشان دهنده این است که روزه واقعی تنها پرهیز از خوردن و آشامیدن نمی‌باشد بلکه تمام اعضا و جوارح انسان باید روزه دار باشد و امر به روزه نیز از طرف خداوند امر به روزه واقعی می‌باشد، ثانیاً برای انجام دادن هر امری نیاز به نیرو و قوه الهی داریم چرا که ”لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم”‌ ”نیست نیرو و قوتی مگر (از طرف) خداوند بلند مرتبه و بزرگ”‌ و اگر خداوند در این امر ما را یاری نکند به واقع ما در انجام اعمال (چه عبادی و غیر عبادی) با شکست مواجه خواهیم شد. پس در این روز از خداوند می‌خواهیم که ما را در انجام اوامرش نیرو و قوت بخشیده و یاریمان نماید .

سال‌ها پیش در مشهد پیرمردی بود بالای صد سال عمر داشت ولی نمازهایش را ایستاده می‌خواند ! همان پیرمرد یک بار سبک را به زور بر می‌داشت بنابراین قوت عبادت غیر از قوت بدن است .

توان امیرالمؤمنین الهی بود

امیر المومنین نان خشک را نمی‌توانست بشکند، ولی قلعه خیبر را فتح کردند و آن رشادت‌ها را آفریدند و یاران ایشان گفتند : شما با این شجاعت و ... چطور نان خشک را نمی‌توانید بشکنید، حضرت فرمودند: آن به قوه روحانی بود و این به قوه جسمانی است .1

لذا این دو قوه با هم دیگر تفاوت دارد، پس ممکن است شخصی شصت ساله باشد، ولی قوت عبادت او از جوانان بیشتر باشد لذا در ماه رمضان از خدا درخواست کنید که قوه عبادت به شما بدهد . در دعای کمیل هم این دعا از خدا خواسته می‌شود که « قَوّ عَلی خِدمَتِکَ جَوارحی »2

چرا خیر و برکت کم شده است

در قدیم پدران ما دو ساعت به اذان برای عبادت در اتاقی خلوت می‌کردند و یک ساعت بعد از آفتاب از خلوت گاه خود بیرون می‌آمدند و دنبال کسب و کار می‌رفتند ؛ تاجرهای ما هم این طوری بودند ! دعا می‌خواندند ؛ زیارت عاشورا می‌خواندند و... بعد به محل کسب می‌رفتند ولی الآن چه....... ؟! لذا خیر و برکت هم کم شده است .

وَ أَذِقْنِی فِیهِ حَلاَوَةَ ذِکْرِکَ

خدایا در این ماه رمضان یک درخواست دیگر هم از تو دارم و آن این است که حلاوت و شیرینی یاد خودت را به من بچشانی ؛ که اگر این‌طور شد ؛ دعای کمیل خواندن هم مزه پیدا می‌کند ؛ دعای ابوحمزه خواندن هم مزه پیدا می‌کند ؛ دعای افتتاح مزه می‌کند ؛ روزه ماه مبارک رمضان مزه می‌کند و... بدانیم که عبادت هم مزه دارد .

در روایت وارد شده است اگر عالمی‌به علمش عمل نکند کم‌ترین عذابی که خدا برای او در نظر می‌گیرد این است که حلاوت و شیرینی مناجات با خدا از او گرفته می‌شود « إِنَّ أَدْنَی مَا أَنَا صَانِعٌ بِهِمْ أَنْ أَنْزِعَ حَلَاوَةَ مُنَاجَاتِی عَنْ قُلُوبِهِمْ »3پس دعا و عبادت مزه دارد .

وَ أَوْزِعْنِی فِیهِ لِأَدَاءِ شُکْرِکَ بِکَرَمِکَ

خدایا به کرمت به من توفیق اداء شکرت را بده

شکر به چه معنا است آیا صرف گفتن« الهی شکر» گفتن است ؟تشکر از خداوند است؟

شکر یعنی اینکه نعمت‌هایی که خداوند تبارک و تعالی به من داده است را درست و بجا مصرف کنم ؛ در مسیر طاعت و بندگی‌اش استفاده کنیم نه در راه معصیت و نافرمانی .

اینکه چشم به نامحرم نگاه نکند شکر چشم است ؛ اگر گوش از آواز حرام و غیبت دوری بکند, شکر گوش سالم است ؛ زبان هم اگر غیبت نکند شکر زبان کرده‌ام .

شکر نعمت نعمتت افزون کند

کفر نعمت از کفت بیرون کند

وَ احْفَظْنِی فِیهِ بِحِفْظِکَ وَ سِتْرِکَ

خدایا در روز چهارم ماه رمضان من را از گناه حف0کن و توفیق ترک گناه بده تو ستارالعیوب هستی من را حفظم کن تا کسی از گناهان من با خبر نشود.

یَا أَبْصَرَ النَّاظِرِین

ای خدایی که از همه کسانی که نظر می‌کنند، تو بصیرتر هستی ؛‌‌‌ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حفظ خودت و به ستر خودت .

هنگامی‌که انسان به خداوند توکل نموده و امور خود را به خداوند بسپارد آنگاه است که خداوند او را از تسلط یافتن شیطان بر او حفظ می‌نماید و هنگامی‌که انسان از وسوسه‌های شیطانی محفوظ بماند دیگر گناهی از او سر نخواهد زد و دیگر آن که خداوند ستارالعیوب است یعنی عیوب انسان‌ها را که سرچشمه از خطا و گناهان آنان دارد، می‌پوشاند مگر اینکه انسان خود پرده دری نموده و بر اثر اصرار بر گناه و خطا، عیوب خود را برای دیگران آشکار سازد، پس در این روز از خداوندی که بیناترین بینایان است و بر اعمال ما نظارت دارد می‌خواهیم که ما را از انجام گناهان و پرده دری گناهان محفوظ بدارد.

پی نوشت‌ها :

1- بحارالانوار ج : 21 ص : 26

2- اقبال الاعمال ، ص 709 ؛ مفاتیح الجنان ؛ دعای کمیل

3- کافی ج 1 ، ص 46

به مناسبت شهادت جانباز شیمیایی و مداح معروف نوحه بیاد ماندنی (یااباعبدالله الحسین ع) حاج یونس حبیبی این نوحه معروف رو دوباره بازنشر میدیم تا ثوابش برسه به روح مداحش حاج یونس عزیز انشالله در اون دنیاهم مهمان خان بابرکت اباعبدالله الحسین ع باشه

مداحی بیاد ماندنی و دلسوز غمنامه حضرت رقیـه(س) حاج یونس حبیبـی (یااباعبدالله الحسین ع) را جهت دانلود شما محبین اهل بیت(س) قرار داده ایم

دانلود
حجم: 8.06 مگابایت
توضیحات: حاج یونس حبیبـی(یااباعبدالله الحسین ع )

متن شعر مداحی یااباعبدالله الحسین

یا ابا عبدالله الحسین

حسین فاطمه سلام

حسین مصطفی سلام

حسین مظلوم علی

شهید کربلا سلام

اون که می‌گفت تو کربلا

خیمه‌هاتو آتیش زدند

نگفت کجا به بچه‌ها

زخم زبون و نیش زدند

اون که می‌گفت یه دختره

آتیش به دامن رودیده

نگفت تو اون صحرا چرا

راه نجف رو پرسیده

اون که میگفت زینب تو

رگ بریدت رو بوسید

نگفت میون نیزه‌ها

فقط سر تو رو می‌دید

اون که می‌گفت دیده بوده

گوش یکی خون می‌چکید

نگفت کجا سیلی زدو

گوشوارشو گرفت کشید

اون که می‌گفت انگشت تو

از بدنت جدا شده

نگفت که انگشترتو

غنیمت کیا شده

اون که می‌گفت یه زنجیری

به گردن علی دیده

نگفت کجا با خطبه‌هاش

بساط ظلم رو کوبیده

اون که می‌گفت بچه‌هاتو

با تازیانه می‌زدند

نگفت دلیلشون چی بود

با چه بهونه می‌زدند

می‌خوام بگم که ماجرا

ازاونجایی آب می‌خوره

که ظالم اولی گفت

علی باید کنار بره

اون روزی که حسین من

مادرتو کتک زدند

کینه خیبری رو با

قباله فدک زدند

اون روزی که آتش کین

بر در خونتون نشست

برادرت قربونی شد

پهلوی مادرت شکست

اون روزی که دست علی

بسته بود و تو کوچه‌ها

فاطمه شو کتک زدند

جلوی چشم بچه‌ها

اون روزی که خونتونو

به شعله‌ها در کشیدند

تخم نفاق و کینه رو

میون امت پاشیدند

می‌خوام بگم بعد تو باز

خیل خوارج اومدند

اونایی که مادرتو

زدند دوباره اومدند

دلم دیگه راضی نشد

دست خالی پا بکشیم

اونی که زینب کشیده

یه خوردشم ما بچشیم

زینبی که تو ازدواج

می‌گفت یه شرط خوب دارم

هرجا حسین من بره

منم باید باهاش برم

زینبی که بعد دو روز

اومد پی تو قاصدش

حق داره بعد مرگ تو

شوهرشم نشناسدش

اون که وصیت تو رو

همش به جون و دل خرید

یه دخترت گم شده بود

میگن تا صبح پی اش دوید

میخوام بگم خواهر تو

خیلی مصیبت کشیده

بطوریکه همه میگن

قامت زینب خمیده

زینبی که هرجا می‌رفت

یا هرکجا پا می‌گذاشت

جبرئیل هم می‌یومد و

بالهاشو اونجا می‌گذاشت

زینبی که اگه یه روز

میخواست پیش بابا بره

هاشمی‌ها جمع می‌شدن

دخت علی تنها نره

زینبی که می‌رفت بقیع

سر بزنه به مادرش

مدینه رو قرق می‌کرد

ابو فاضل با لشکرش

زینبی که اگه یه روز

اراده سفر می‌کرد

حسین شو صدا می‌زد

عباس شو خبر می‌کرد

زینبی که اگه یه وقت

سوار مرکبی می‌شد

زانوی عباس علی

رکاب زینبی می‌شد

حالا باید سفر کنه

با بچه‌های بی پناه

گاهی می‌ره تو علقمه

دور میزنه تا قتلگاه

شاید می‌خواد برای تو

پیراهنی پیدا کنه

شاید می‌خواد داد بزنه

عباسشو خبر کنه

اگه یه روز نمی‌دیدت

مریض می‌شد توی خونه

بی تو کجا داره بره

می‌خواد همینجا بمونه

دلش می‌خواست جاش بزارن

تنها تو اون دشت بلا

ولی یهو یه دختری

داد می‌زنه عمه بیا

می‌خوام بگم دختر تو

درد و بلا کم ندیده

تو بچه‌ها هیچ کسی رو

مثل رقیه ندیده

میگن یه جا خرابه بود

خرابه‌‌‌ای تو شهر شام

گریه می‌کرد و هی می‌گفت

عمه بریم پیش بابام

آخه می‌خوام حرف بزنم

درد و بلا مو بهش بگم

شکایت این مردمو

پیش بابا جون ببرم

با التماس به خواهرت

میگفت بگو بابا بیاد

گفتم باید کاری کنی

دیگه دلش بابا نخواد

سر تو رو تو ظرفی که

یه پارچه روش کشیده بود

بردن جلوش گذاشتنو

رنگ همه پریده بود

هی می‌گفت من نمی‌خوام

عمه گرسنه ام نیست

وقتی یه خورده بو کرد

فهمید که ماجرا چیست

سرو گذاشت رو دامنش

ناز غریبونه می‌کرد

با دستاشون گیسوهاتو

یکی یکی شونه می‌کرد

می‌بوسید هی نازت می‌کرد

با دستای ناز و لطیف

قصه رنجشو می‌گفت

از اون جماعت کثیف

بابا همین که رفتی و

اسب تو بی تو باز اومد

یهو دیدیم از هر طرف

یه عالمه سرباز اومد

این بار به جای شمشیرا

با نیزه حمله ور شدند

وقتی که دور شدند دیدیم

خیمه‌ها شعله ور شدند

خیمه‌ها که آتیش گرفت

تو داشتی ما رو می‌دیدی

وقتی منو سیلی زدند

تو هم صداشو شنیدی

خیمه‌ها رو سوزوندن و

هرکی یه جا فرار می‌کرد

طفلکی عمه مون بابا

نمیدونی چیکار می‌کرد

هر بچه‌‌‌ای به یه طرف

از ترس دشمن می‌دوید

عمه به دنبال همه

بیشتر پی من می‌دوید

یه بار که رفت تو خیمه‌ها

داداش علی رو بیاره

فریاد کشید رباب بیا

علی دیگه نا نداره

یه زنجیری آوردند و

بستند به گردن داداش

از بچه‌ها هرکی که بود

این زنجیرو بستن به پاش

تو کاروان جلو جلو

سرها رو نیزه‌ها می‌رفت

پشت سر داداش علی

جلوی بچه‌ها می‌رفت

اگه می‌خواست که تند بره

بچه‌ها ناله می‌زدند

طفلکی تا یواش می‌کرد

با تازیانه می‌زدند

یه شب شنیدیم سر تو

خولی به خونش می‌بره

فرداش دیدیم سیاه شدی

موهات پر از خاکستره

بعد شنیدیم یه راهبی

سر تو رو اجاره کرد

یه تشت زر بود با گلاب

هی تو رو شست و گریه کرد

بعده یه مدتی سفر

بابا به کوفه رسیدیم

شهری که از مردمونش

زخم زبونا شنیدیم

میخوام بگم کوفه کجاست

بگم ز کار مردمش

عمه می‌گفت پسر عموت

مسلمو اینجا کشتنش

عمه می‌گفت اینا به تو

نامه نوشتند که بیا

بعد اومدند جلوی تو

صف کشیدند تو کربلا

عمه می‌گفت گفته بودند

بری بشی امیرشون

تو رو که تشنه کشتن و

ما هم شدیم اسیرشون

تو اون جماعت کثیف

هیچکس به فکر ما نبود

پامون تاول می‌زد ولی

کسی به فکر ما نبود

با شلاقهای چرمیشون

گاهی به ما سر میزدند

عمه مارو بغل می‌کرد

عمه رو بیشتر می‌زدند

یکی میگفت خارجین

یکی می‌گفت جلو نرین

یکی می‌گفت حقشونه

یکی می‌گفت سنگ بزنین

یکی دیدم یه عالمه

سنگ درشت تو دامنش

می‌گفت که هر کی بزنه

حتما بهشت می‌برنش

یه پیر مرد اومد جلو

زل زد تو چشمای داداش

گفت هرکی که کافر بشه

ظالم می‌شه اینه سزاش

داداش علی گفت پیرمرد

بگو بینم مسلمونی

آیا رسولو می‌شناسی

از دخترش چی می‌دونی

اگه علی رو می‌شناسی

فاتح خیبر وحنیف

حسین ز زهرا و علی

منم علی ابن حسین

اون پیر مرد گریش گرفت

گفت آقا جون ببخشیدم

آره علی رو می‌شناسم

باور کنید نفهمیدم

گفت که می‌خوای دعات کنم

یه پارچه تمیز بیار

ببند زیر این آهنا

رو زخم گردنم بذار

یکی یه تیکه نون آورد

انداخت و گفت مال گداست

عمه صدا زد بی حیا

این اهل بیت مصطفی ست

وقتی که عمه گفت سکوت

زنگوله‌هام صدا نکرد

کسی دیگه جیک نمی‌زد

سنگم کسی رها نکرد

عمه می‌گفت‌‌‌ای کوفیا

خنده بسه گریه کنید

ننگ به دامن شما

شما که پیمان شکنید

کی بود نوشت خسته شدیم

از ستم و ظلم یزید

حالا به دور بچه‌هاش

جمع شدید و کف می‌زنید

کی بود نوشت اگه بیای

همه می‌شیم فدای تو

تمام هست و بودمون

را می‌ریزیم به پای تو

بگم از این شام بلا

می‌خوام بگم مصیبتش

عمه رو پیر کرده بابا

عمه رو پیر کرده بابا

ما رو تو شهر چرخوندنو

جماعتم کف می‌زدند

زنها روی پشت بونا

با هلهله دست می‌زدند

از خوشحالی دست می‌زدند

گفتند بیاید مسلمونا

کافرا از راه رسیدند

یهو دیدیم جماعتی

به سمت ما می‌دویدند

سر تو رو برداشتنو

به دور هم می‌چرخیدند

جلوی چشم بچه‌ها

با هم دیگه می‌رقصیدند

تو کوچه‌ها بردنمون

مردم تماشا بکنند

خواستن که هتک حرمتی

به آل طه بکنند

فحش به علی می‌دادن و

تبریک به هم می‌گفتند

چشمای رزل و پستشون

دایم به ما می‌دوختند

وقتی می‌گفتیم نکنید

نگهبانا میومدند

دمبالمون می‌کردنو

با شلاقاشون می‌زدند

اینجا پر نامحرمه

وگرنه پیراهنمو

در می‌آوردم ببینی

کبودیای تنمو

بابا جون این خواهرتم

مثل خودت دلیرو بود

میخوام بگم تو سینه اش

انگار دل یه شیرو بود

یهو دیدیم فریاد کشید

ای برده زادگان پست

ای که لیاقت شماست

یزید میمون باز مست

ای آل بوسفیان مگر

نشینیده اید از ثقلین

چرا به نیزه می‌برید

راس برادرم حسین

ای ننگ و ذلت به شما

با چشم ساز فطرتین

با گلستان مصطفی

با بوستان عترتین

فریا کشید بیخبرا

چرا باید چنین باشه

یک ولد حرامیو

امیر مسلمین باشه

بابا یه مطلبی می‌خواد

قلبمو از جا بکنه

ترسم اینه اگه بگم

عمه باهام قهر بکنه

بهت می‌گم یواشکی

می‌خوام گوشاتو وا کنی

عمه اگه گفت چی می‌گه

یادت باشه حاشا کنی

عمه رو که تو می‌شناسی

با اون حیا و غیرتش

چادرشو کشیدنو

سیلی زدند تو صورتش

حالا که اومدی پیشم

حالا که مهمونی شده

می‌گم چرا عمه سرش

شکسته و خونی شده

نه که فقط فهش دادنو

نه که فقط کتک زدند

تو مجلس شرابشون

به زخممون نمک زدند

صبح همگی تو کاخ شاه

یه چوب دیدیم دست یزید

جلوی چشم بچه‌ها

یه کاری کرد پست پلید

عمه دیگه طاقت نداشت

روشو به بچه‌ها کنه

سرو به چوب محفلش

زد که یزید حیا کنه

درد و دلای دخترت

دل جماعت رو سوزوند

حتی صدای گریه

بعضی رو آسمون رسوند

رقیه که تو دامش

هم صحبت سر تو بود

یه جورایی نازت می‌کرد

انگار که مادر تو بود

نمی‌دونتم دختر تو

چطور نگاش کرده بودی

فقط می‌گم که با چشات

انگار صداش کرده بودی

می‌خوام بگم تو خرابه

سکوت غمباری نشست

همه دیدن یواش یواش

رقیه چشماشو می‌بست

دختر شیرین زبونت

دیگه ساکت نشسته بود

انگار یه بغض سنگینی

راه گلوشو بسته بود

بچه‌ها دورش اومدند

درد دلاش تموم شده

بلبل اهل بیت ما

چرا دیگه آروم شده

یکی می‌گفت این طفلکی

از بسکی سختی کشیده

حالا دیگه خسته شده

چشماشو بسته خوابیده

یکی می‌گفت بچه دیده

جواب نیومد از باباش

لابد دلش شکسته و

خواسته قهر کنه باهاش

سکینه گفت خواهر من

اصلا به فکر خواب نبود

فقط می‌خواست حرف بزنه

منتظر جواب نبود

ربابه اومد کنارش

نشست و گفت عزیز من

بابا داره گوش می‌کنه

غصه نخور تو حرف بزن

زینب اومد جلوترو

دستی کشید روی سرش

گفت عمه جون هیچ بابایی

قهر نمی‌شه با دخترش

اگه بابات ساکت شده

واسه اینه که گوش می‌ده

چشماتو وا کن گل من

عمه به قربونت بره

میگفت یه نانجیب می‌گفت

من بلدم چیکار کنم

شلاقشو کشید و گفت

می‌خوای اونو بیدار کنم

یکی که دید اون بی حیا

دستشو پس نمی‌کشه

یواشکی گفت تو گوشش

بچه نفس نمی‌کشه